Yaşamınız boyunca, gece diş gıcırdatma(bruksizm) geliştirme şansınız yaklaşık yüzde 10’dur.1 Bruksizmin diş ve uyku sağlığınız üzerindeki olumsuz etkileri düşünüldüğünde bu şaşırtıcı bir istatistiktir.
Çok sayıda bilimsel çalışma, gece boyunca dişlerinizi gıcırdatmanın uyku apnesinin bir işareti olabileceğini göstermiştir.2 Uyku apnesi ve diş gıcırdatma tehditleri karşı alabileceğiniz önleyici tedbirler vardır.
Uyku apneniz varsa, CPAP cihazı (sürekli pozitif hava yolu basıncı) kullanarak, uyku apnesi semptomları ve bunun sonucunda ortaya çıkan bruksizm hafifletilebilirsiniz.
Uyku Apnesi ile İlişkili Diş Problemleri
“Bruksizm dışında uyku apnesi diş problemlerine neden olabilir mi?” Evet, kesinlikle. Diş hekimi tarafından tespit edilen bazı diş sorunları, doktorunuzla uykunuz hakkında konuşmanızı önermelerine neden olabilir.
Uyku apnesi belirtileri genellikle diş hekiminizi ziyaret ettiğinizde ortaya çıkabilir.3 Uyku apnesi, vücudunuzu nefes almak için sürekli bir savaş içine sokar. Bu nefes alma mücadelesinde çeneniz ileri geri sallanarak dişlerinizin gıcırdamasına neden olabilir. Diş hekiminiz dişlerinizin bazı bölümlerinin bozulduğunu fark ettiğinde, muhtemelen sizden uykunuz hakkında bilgi isteyecektir.
Uykunuzdan verim alamadığınızı söylerseniz, diş hekiminiz bir sorun olduğunu anlayacaktır.
Tanı konulmamış uyku apnesinin diğer diş semptomları arasında ağrıyan çene kasları veya eklemleri, çiğneme sırasında ağrı ve kronik baş ağrıları bulunur.
CPAP Cihazı Uyku Apnesini ve Diş Gıcırdatmayı Nasıl Azaltır?
Dişlerinizi gıcırdatma ve uyku apnesi birbiriyle bağlantılıdır. Uyku apneniz varsa, geceleri dişlerinizi gıcırdatma olasılığınız çok daha yüksektir. Peki CPAP cihazı bu iki durumu birden nasıl gideriyor.
CPAP cihazı, hava yollarınızın tıkanmasını önlemek için gece boyunca havayı basınçlı hale getirerek çalışır. CPAP cihazı oda havasını kullanır ve doğrudan oksijen kullanmaz. CPAP cihazı havayı alır ve bir filtreden geçirir. Hava daha sonra yumuşak damak ve küçük dilinizi iterek açık bir hava yolu oluşturur. Bu size daha rahat nefes alma ve daha iyi bir gece uykusu uyuma olanağı sağlar.
CPAP cihazı burada anlatıldığı gibi uyku apnesini ortadan kaldırdı. Ancak bruksizmi önlemeye nasıl yardımcı olur?
Uyku apnesi olan bir kişi, nefes alma mücadelesinde çenesini kıvırmaya eğilimlidir. Bu kıvrılma, bruksizm adı verilen dişlerin gıcırdatılmasına neden olabilen şeydir. Uyku apnesinin diş gıcırdatmasıyla olan büyük ilişkisi budur.
CPAP tedavisi uyku apnenizi tedavi eder ve bu da uyku apnesinden kaynaklanıyorsa bruksizmde hafifleme sağlar.
Uyku Apnesi ve Bruksizmin Uzun Dönem Etkileri
Bruksizm ve uyku apnesinin zararlı etkileri ömür boyu sürebilir. Tedavi edilmediğinde uyku apnesi zamanla sağlığınız üzerinde korkunç etkilere neden olabilir. Bu etkilerden bazıları felç, kalp problemleri, yüksek tansiyon, zayıflamış bağışıklık sistemi, astım ve reflüdür.
Bruksizmin de yaşam boyu etkileri de vardır. Uzun bir süre tedavi edilmediğinde dişleriniz kalıcı hasar oluşabilir. Gece diş gıcırdatma, dişin dış koruyucu tabakası olan minesini aşındırabilir. Maalesef diş minesi onarılamayacak bir kayıp.
Diş erozyonu son derece acı vericidir ve yemek yemeyi dayanılmaz hale getirebilir. Bunun nedeni, dişler yıprandıkça dişlerinizin daha derin katmanlarının ortaya çıkması ve diş hassasiyetinin artmasıdır.
Diş gıcırdatma ve uyku apnesi birbirine bağlı olduğundan, en iyi seçeneğiniz her iki rahatsızlığı yaşıyorsanız ikisini aynı anda ortadan kaldırmaktır. CPAP cihazının devreye girdiği yer burasıdır. Yaşadığınız uyku problemleri hakkında doktorunuzla konuşun.
Temporomandibular Eklem Disfonksiyonu
Temporomandibular eklem, çenenizi kafatasına bağlayan menteşe benzeri eklemdir. Temporomandibular Eklem Disfonksiyonu(TMD), eklem aşırı kullanım veya yanlış hizalamadan iltihaplandığında ortaya çıkar. TMD’nin önde gelen nedeni nedir? Evet, yanılmadınız bruksizm.
Çenenizi ne sıklıkla hareket ettirdiğinizi düşünün. Her konuştuğunuzda ve her yemek yediğinizde. Şimdi kaçınamayacağınız bir şey yüzünden kronik ağrı içinde olduğunuzu hayal edin. Oruç tutmak ve sessizlik yemini etmek günlük hayata pek uymuyor, değil mi?
Uyku apneniz varsa, geceleri dişlerinizi gıcırdatmak bir işaret olabilir. Yetersiz uyku sizi verimli bir günden alıkoyuyorsa, hem uyku apnesi hem de diş gıcırdatma semptomlarını hafifletmek için doktorunuzla CPAP tedavisi hakkında konuşun.
Referanslar
1- Samar Khoury, Maria Clotilde Carra, Nelly Huynh, Jacques Montplaisir, Gilles J. Lavigne Sleep Bruxism-Tooth Grinding Prevalence, Characteristics and Familial Aggregation: A Large Cross-Sectional Survey and Polysomnographic Validation 2016 Nov 1; 39(11): 2049–2056. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5070759/
2- Arie Oksenberg, Elena Arons Sleep bruxism related to obstructive sleep apnea: the effect of continuous positive airway pressure 2002 Nov;3(6):513-5 https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14592147/
3- Ramesh Balasubramaniam, Gary D. Klasser, Peter A. Cistulli, Gilles J. Lavigne The Link between Sleep Bruxism, Sleep Disordered Breathing and Temporomandibular Disorders: An Evidence-based Review https://aadsm.org/docs/JDSM.1.1.27.pdf
Add comment