Uyku Apnesi hakkında çok fazla bir şey bilmiyorsanız; bu yazı size rehber olacak!
Bu yazımızda;
Uyku Apnesi nedenlerini farklı Uyku Apne tiplerini ve bunların tıbbi nedenleri hakkında bilgi edinecek.
Obezite Uyku Apnesine neden olur mu?
Akıl sağlığında rol oynar mı?
Ayrıca, iyi bir gece uykusu için sigaranın etkisini, burun tıkanıklığının önemini ve CPAP cihazı kullanımının bazen Merkezi Uyku Apnesinin gelişmesine nasıl yol açabileceği bulabileceksiniz
Obstrüktif Uyku Apnesi – Risk Faktörüne Göre Nedenleri
Sigara, Alkol ve İlaç Kullanımı
Merkezi Uyku Apnesi – Risk Faktörüne Göre Nedenleri
Uyku Apnesinin En Belirgin Nedenleri
Uyku Apnesi, mevcut kalp hastalıklarını daha da kötüleştirebilen ve hastaları uyku sırasında hava yolunun tam tıkanması nedeniyle ölüm/inme riski olan bir hastalıktır. Uyku Apnesi, teşhis edildiğinde tedavi edilmesi gereken çok ciddi bir hastalıktır. Ben burada Horlamayı da işin içine katıyorum. Çünkü; horlama tedavi edilmezse sonucunda Uyku Apnesi’ne yol açmaktadır. Horlama tedavi edilmesi gereken önemli bir hastalıktır.
Tedavi olmak, tansiyonunuz düşecek, yaşam kaliteniz yükselecek ve birçok rahatlığı beraberinde getirerek iyi bir gece uykusunun ötesinde fayda sağlayacaktır. Bu yazıyı sonuna kadar okuduğunuzda Uyku Apnesi’ni daha iyi anlamış olacaksınız.
Obstrüktif (Tıkayıcı) Uyku Apnesi Nedir?
Obstrüktif Uyku Apnesi, küçük dilin, boğazın ve hava yolunun kaslarının uyku sırasında gevşeyerek ve soluk yolunun kısmen veya tamamen bloke ettiği bir hastalıktır. Uyku Apnesi, beyni, kalbi ve diğer vücut sistemlerini etkileyebilecek bir oksijen düşüklüğü yaratır. Tedavi edilmediği takdirde, Uyku Apnesi ölüm, kalp krizi veya felce neden olabilir.
Obstrüktif Uyku Apnesi için en yaygın tedavi CPAP tedavisidir. CPAP tedavisi, hava yolunun basınçlı hava vererek açık tutan CPAP cihazı olarak bilinen bir solunum cihazının hortum ve maske yardımıyla kullanılmasını kapsar. Bu tedavi soluk yolunun açılmasıyla akciğerlerin oksijen üreteceği havanın ulaşması sağlar. Başarılı tedavi, daha fazla enerjik olmanıza, normal tansiyon seviyesine ve daha sağlıklı/kaliteli bir yaşam demektir.
Obezite
Kilolu olan insanlar her an Uyku Apnesi problemiyle baş başa kalabilir. Obstrüktif Uyku Apnesi: Büyüme Problemi başlıklı bir makalede Ochsner Journal’a göre, 5 yetişkinden 1’inin bu durumdan muzdarip ve bunların yaklaşık %85’ine tanı konulmadığı tahmin edilmektedir. Bu çok büyük bir sayı, sorunun ne denli ciddiyetinin olduğunu gösterir.
Obezite ve kilolu olanların Uyku Apnesi için birkaç risk faktörü vardır. Obez bir birey, hava yolunda, sağlıklı bir kilolu olandan daha fazla dokuya sahip olabilir. Uykuda, bu dokular gevşediğinde, soluk yolunu tamamen tıkayabilirler. Sağlıklı bir kiloda kalmak sadece fiziksel refah için önemli değildir, bir kişinin Uyku Apnesinden kurtulmasına yardımcı olabilir. Obezite, Uyku Apnesinin önde gelen nedenidir ve alkol/ilaç kullanımı ile birlikte ölümcül bir kombinasyon oluşturabilir. Kilo vermek, Uyku Apnesinin hayatınızdaki etkisini azaltmanın ve Uyku Apnesini tedavi etmenin en iyi yolu olan CPAP cihazına olan ihtiyacı azaltmanın bir yoludur.
CPAP cihazıyla birlikte kilo vermeniz, gıdık bölgesi yağlanmasını azaltarak ağız ve boğazda bulunun dokuların azaltarak soluk yolunun genişlemesine neden olur. Bu durum daha konforlu CPAP cihazı kullanımı sonucunda daha kaliteli bir uyku almanıza yol açar.
Kilo ile Uyku Apne kısır bir döngü içinde olsa da; kilo almanız Uyku Apne şiddetini arttırır, Uyku Apnesi şiddeti kilonuzu arttırır. Fakat kilo vermek her zaman Uyku Apnesinden kurtulacağınız anlamına gelmemektedir. Genetik mirasımız olan daha dar bir soluk yolu ile doğarlar. Bu durumda, dar soluk yolu; tıkanıklıklara neden olarak uyku apnesine neden olabilir. Genetiğin rol oynadığı sorunları çözmek için CPAP tedavisi veya ameliyat doktorunuz tarafından önerilebilir.
Burun tıkanıklığı
Burundan nefes almakta zorlanıyorsanız Uyku Apnesi gelişebilir. Genetik, soğuk algınlığı ve alerjik gibi durumlardan kaynaklanıp kaynaklanmadığı önemli değildir. Burun tıkanıklığı, yani ağızdan solunum Uyku Apnesinin ortaya çıkmasına neden olabilir. CPAP cihazı hava yolunu açarak nefes almasını sağlamak için kullanılabilir.
Sigara, Alkol ve İlaç Kullanımı
Sigara içmek, alkol kullanımı Uyku Apnesi’ni daha da ağır hale getirebilir. Sağlıklı bir insanda bile alkol ve yatıştırıcı ilaçlar gibi maddeler, soluk yolunda bulunan kasların uyku sırasında güvenli olmayan bir boyuta kadar gevşemesiyle horlamaya neden olabilir.
Sigara içmek bireyi alkolden ve yatıştırıcı ilaçlardan farklı bir şekilde etkiler. Sigara içmek boğazın iltihaplanmasına neden olabilir. Sigara içenler daha fazla miktarda mukus ve sinüs sıvıları üretirler. Bu iltihap, hava yolundaki dokunun genişletmesine ve soluk yolunun kısmen bloke olmasına neden olabilir. Bu maddeler Uyku Apne Sendromu olmayan insanlarda bile uykuyu etkileyebilir. Kendinizde ya da sevdiklerinizde uyurken aşırı horlama fark ederseniz, mutlaka en kısa sürede doktorunuza başvurun.
Ruh Sağlığı: İzlenecek Bir Risk Faktörü
2016’dan bu yana yapılan bir çalışma, psikoz, yoksul sosyal beceriler ve sosyal işlevsellikten muzdarip insanların Uyku Apnesini geliştirme riski altında olduğunu belirlemiştir. Ruh sağlığı rahatsızlığı olan kişiler bazen solunum yollarındaki kaslarını gevşetebilecek ilaçları alırlar, bu da Uyku Apnesi gelişimine neden olabilir.
Bazı ilaçlar uyku apnesine yol açabilen kilo alımına neden olur. Çalışmada ayrıca ruhsal sağlık sorunları olan bazı kişilerin aşırı alkol kullandıkları veya sigara içtikleri için bu risk faktörlerinin Uyku Apnesi gelişen bireylere katkıda bulunduğunu belirtmektedir.
Santral(Merkezi) Uyku Apnesi Nedir?
Santral Uyku Apnesi, Obstrüktif Uyku Apnesinden (yukarıdaki bölümde ele aldığımızdan) farklıdır. Bir tıkanıklıktan normal nefes almanın kesintiye uğramasının aksine, Santral Uyku Apnesi’nde, beyin uygun sinyalleri solunum kontrol eden kaslara göndermediği zaman olur. Santral Uyku Apnesi Obstrüktif Uyku Apnesinden daha az görülür ve tedavi farklı şekilde yapılır.
Cheyne-Stokes Solunumu
Cheyne-Stokes Solunumunda, solunum gittikçe yavaşlar, zayıflar ve sonra durur (apne) sonra tekrar solunum başlar ve gittikçe derinleşir.
Araştırmalar büyük oranda Amerika da olduğundan;
Uyku Apnesi’nden muzdarip olan 22 milyon Amerikalının sadece %20’sinde Santral Uyku Apnesi var olduğu ortaya çıkmış.
Cheyne-Stokes solunumu, Konjestif Kalp Yetmezliği(KKY) olan kişilerin yaklaşık %50’sini etkilemektedir.
Cheyne-Stokes solunumu tipik olarak ciddi kalp rahatsızlığı olan hastalarda bulunur. Kalp yetmezliğiniz veya başka tipte kalp rahatsızlığınız yoksa, Cheyne-Stokes Solunuma sahip olduğunuz söylenemez, ancak kesin olarak bilmek için doktorunuza başvurmalısınız.
Yükseklik ve yüksek irtifa
Yüksek rakımlı dağlık bölgelere gitmek nefes almayı etkiler. Yüksek irtifa seviyeleri, deniz seviyesine yakın yerlerden daha düşük oksijen içeriğine sahiptir. Bazı kişiler solunumun daha sığ olduğunu ve oksijen eksikliğinin kısa hızlı nefeslere neden olabileceğini fark edebilir. Bu durumlar Santral Uyku Apnesi’ne neden olabilir.
Opioid (Narkotik Ağrı Kesici) Tedavisi
Bir opioid tedavisi olan hastalar, bazı opioidlerin nefes almasının düzensiz hale gelmesine ya da uyku sırasında durmasına neden olduğunu görebilir. Bu, Santral Uyku Apnesine neden olur. Uzun süreli opioid kullanımı tüm vücut için zararlı olabilir. Opioid kullanımının bir sonucu olarak Uyku Apnesi ile karşılaştığınızı düşünüyorsanız, lütfen doktorunuza danışın.
Mix Uyku Apnesi Nedir?
Bazen CPAP cihazı kullanırken Santral Uyku Apnesi geliştirebilir. Bazen CPAP cihazını kullanmaya devam etmesi sorunu tersine çevirmek için yeterlidir. Diğer durumlarda, mutlaka doktorunuzdan yardım isteyin.
CPAP cihazı kullanıcısı Santral Uyku Apnesi gelişdiğinde, bu Mix Uyku Apnesi olarak bilinir. Mix Uyku Apnesi; Uyku Apnesi’nin hibrid bir şeklidir. Hem Merkezi Uyku Apnesi hem de Obstrüktif Uyku Apnesi’ni birleştirir. Mix Uyku Apnesi tedavisi ek terapi ekipmanı gerektirebilir. Mix Uyku Apnesi olup olmadığından emin olmak için mutlaka doktorunuza başvurun. Bu nedenle CPAP cihazı kullanan hastaların takip edilmesi çok önemli bir husustur.
Sonuç Olarak
Uyku Apnesinin tüm risk faktörleri ve nedenleri arasında hiçbir şey obezite kadar büyük bir risk faktörü değildir. Sağlıklı bir kiloda olmak birçok nedenden dolayı önemlidir, ancak Uyku Apnesinin etkilerini azaltmak veya ortadan kaldırmak için de son derece yararlıdır.
Uyku Apnesi tedavi edilmezse ölüme yol açabilir.
Sağlık toplam resme bakarak yorumlanabilir. Sağlığınız etkileyen birçok neden vardır. Ülkemizde ve dünya da ilaç kullanımı, sigara ve alkol tüketimi vb. nedenlerden dolayı sağlık sorunları artmakta. Ülkemizde sigara tüketiminden kaynaklı kanser ve diğer kanserler büyük artış göstermektedir. Bu durumu durup düşünüp kendimize sormalıyız: Ne kadar kendime önem veriyorum?. Gereksiz ve bilinçsizce tüketilen ilaçlar Uyku Apnesi de dahil olmakla birlikte bir çok hastalığa davetiye çıkarıyor.
Add comment