CPAP Maskesi Kaçakları: Nedenleri ve Çözümleri

CPAP tedavisinin hayatınıza hemen olumlu etkileri olabilir. Basınçlı hava ve CPAP maskesi hissine alıştığınızda, CPAP cihazı kullanımından sonra enerji seviyesinde önemli bir fark olduğunu hemen hissedeceksiniz.

Cihaz kullanmaya başladıktan sonra, apne ile ilişkili boğaz ağrısı ve baş ağrısı olmadan uyanabilir ve gündüz uykulu halinizi cihazı kullanmaya devam ettiğiniz sürece her geçen gün biraz daha iyileştiğini gözlemleyebilirsiniz. Yapılan çalışlar gösteriyor ki, CPAP cihazınızı ne kadar uzun süre kullanıyorsanız, apne belirtilerinizin gerilediğini görürsünüz.

Bazı zamanlarda, eski semptomların ortaya çıktığını fark ederseniz – yorgun uyanıyor, başınız ağrıyor, boğazınız ağrıyor, yorgun hissediyorsan veya eşin horladığını söylüyorsa – tedavinizden vazgeçme noktasına gelebilirsiniz. CPAP tedavisine devam ederseniz apnelerinizin daha da kötüleşmesini engelleyebilirsiniz. Oluşan bu sorun çok basit bir sorun olabilir: CPAP maskesi kaçak oluşturmaya başlamış olabilir.

CPAP Maskesi Neden Kaçak Yapar?

CPAP terapinizin etkinliği, CPAP cihazı, hortum ve maske ile hava yolunuza iletilen doğru hava basıncı seviyesine ulaşmasına bağlıdır. Bu hava basıncı CPAP titrasyon çalışmanız sırasında belirlendi ve uyku hekiminiz tarafından reçete edildi. 

Tüm CPAP cihazları ve maskeleri, belirli bir kabul edilebilir düzeyde kaçağa sahip olacak şekilde tasarlanırken (ekshalasyon portundan CO₂‘yi atmak için), burun veya ağzın etrafındaki bir boşluktan veya düzgün oturtulmamış maskeden kaynaklanan bir kaçak, cihazın ürettiği hava basıncını azaltır. 

Eğer bu durumlar herhangi biri olursa, yeterli basıncı alamazsınız. Bu durum, bütün gece CPAP cihazı kullanmanıza rağmen, hipopne veya apne (kısmi veya tam bir hava yolu çökmesi) oluşmasına neden olur.

Maske kaçakları başka şekillerde de rahatsız edici olabilir. Sızan hava gözünüzde kuruluğa neden olabilir veya sizi ya da yatak partnerinizi uyandıran, parçalanmış uyku ya da uykusuzluğa  neden olan bir ıslık ya da tıslama sesi çıkarabilir.

CPAP maskesinizde kaçaklar oluşuyorsa; tedavinizden tam olarak verim sağlamak için hemen çözmek gerekir.

CPAP Maskesi Kaçakları Neden Olur?

Bir dizi farklı faktör CPAP maskenizinde kaçaklara neden olabilir. 

Uyumsuzluk. Maskeniz size uygun değilse – örneğin; yanaklarınız, ağızlarınızda boşluk oluşturuyorsa hava kaçabilir. Kafa bandının da düzgün ayarlanması aynı etkiye sahiptir; elastik kafa bandı çok gevşek veya çok sıkı ise, maskeniz düzgün oturmayacaktır.

CPAP maskesi silikonları normalde iki katman içerir; çok sıkıysa, dış tabaka iyi bir mühür oluşturmak için şişemez. Maskenizi yüzünüze nasıl sığdıracağınızdan emin değilseniz, uyku teknisyenleri veya tedarikçinizden yönergeler isteyin. Kilo artışı/azalışı yüzünüzün şeklini değiştirir ve maskenin iyi bir mühür oluşturmasına engel olur. Önemli miktarda kilo artışından/azalmasından sonra yeni bir maske  almanız ya da yeniden ayarlamalar yapmanız gerekir.

Eski maske. CPAP maskesini önerilenden uzun süredir kullanıyorsanız,  gözle görülmese de aşınma ve yıpranma belirtileri göstermeye başlar. Silikon, çatlaklara, yırtıklara veya deliklere neden olabilecek şekilde yumuşayabilir ve incelebilir. Maskenin etrafındaki silikonu tutan contalar esneyebilir ve silikonun kalitesini etkileyerek bozulmasına neden olur.

Maskeyi başınıza tutan kafa bandı kullanıma bağlı olarak çok gevşeyebilir. Bu durum maske pozisyonunda kaymalara neden olur. Genellikle üreticiler maske ömürlerini 1 sene olarak belirtmektedir.

Maskeyi kirleten kir ve yağlar. CPAP maskesini temiz tutmak önemlidir; haftada bir maskenizi temizlemezseniz (yüzünüze uyumadan önce yüzünüzü temizlemezseniz), cildinizdeki kir ve yağlar, özellikle CPAP cihazından gelen hava basıncı gece boyunca arttıkça, silikonun mührünü kırarak kaçaklara neden olabilir.

Uyku pozisyonu. Geceleri çok fazla hareket eden biriyseniz, uyku pozisyonundaki değişiklikler maskenin yüzünüze tam oturmayarak kaymasına neden olabilir. Bazı insanlar maskelerini uykuda bilinçsiz şekilde yırtarlar.

Yüksek hava basıncı. Araştırmalar, yüksek CPAP basıncının kaçak olasılığını artırabileceğini göstermektedir. Terapiniz için yüksek basınca ihtiyacınız varsa, belirtilerinizi ve cihaz verilerini yakından izleyin. Kaçak durumunuz kabul edilebilir aralığın dışına çıkıyorsa, bu olası basınç kaybını telafi etme yolları hakkında uyku doktorunuzla konuşun.

Ağızdan solumak. Çalışmalar gösteriyor ki; burun maskesi kullanıldığında ağız solunmasının da kaçağın oluşmasına etki göstermektedir. Oronasal maskeler ( burnu ve ağzı kapatan ) bu durumu düzeltmeye yardımcı olabilir.

Beklenen rutinden sapmalar. Amerikan Toraks Derneği web sitesinde, terapilerine sadık kalan hastaların neden maske kaçakları yaşadıklarıyla ilgili iki ilginç vaka çalışmasını paylaştı. Vakalardan biri hastanın, maskesini tokayla birlikte kullanmaya başlamış olması.

Başka bir hasta ise, kedilerinin maskesini ve hortumunu çiğnediğini fark etti. CPAP maskesi kaçaklarının nedenini bulurken, bazen dedektif gibi hareket etmeniz ve değişkenleri ortadan kaldırmak için biraz düzenleme yapmanız gerekebilir. Ekipmanınız, alışkanlıklarınız ve uyku hijyeni hakkında öğrendiğiniz bilgiler size oldukça yardımcı olacaktır.

CPAP Maskesi Kaçakları Varsa Ne Yapmalıyız?

Uygunluğunu ve mühürü kontrol edin. Bazen kötü bir mühür oluşur çünkü insanlar CPAP maskelerini yanlış şekilde takarlar. Amerikan Uyku Apnesi Derneği‘ne göre CPAP maskesini takmanın doğru yolu, yatakta otururken yüzünüze gevşek bir şekilde sabitlemektir. Ardından, CPAP cihazını çalıştırmaktır.

Tipik uyku pozisyonunuzda sırtüstü veya yan yattıktan sonra, iyi bir mühür elde edinceye kadar kafa bandını sıkın, ancak aşırı germeyin. Son olarak, maskeyi, dış tabaka şişene kadar yüzünüzden 1-2 santim çekerek yerleştirin. Çift katmanlı silikon daha güvenli bir sızdırmazlık sağlar.

Yeni bir maske stili (veya yeni bir CPAP cihazı) deneyin. Ağzınızdan nefes alıyorsanız burnun veya ağzın üzerini kapatan ağız burun maskesi daha etkili olabilir. Zaten ağız burun maskesi kullanıyorsanız ve hala sızıntı varsa, çene kayışıyla birlikte sadece burun maskesi de işe yarayabilir. Farklı bir cihaz stili, örneğin BiPAP veya Auto CPAP yardımcı olabilir bunun için doktorunuza danışın.

Yıpranmış maskenizi değiştirin. Eski bir maske (altı aydan bir yıla kadar) silikon yıpranması nedeniyle değiştirilmelidir. Seçenekleri tartışmak için tedarikçinizi arayın veya ziyaret edin.

Rampa kullanın. CPAP cihazınızdaki rampa fonksiyonunu kullanmak, basıncınızı kademeli olarak yükselterek, mührünüzü kırma olasılığınızı veya maskenizi çıkarmanızı sağlayan rahatsızlığı en aza indirecektir.

Maske aksesuarları alın. Kaçaklarla ilgili sorunlarınız varsa CPAP tedarikçinizle konuşun. Maske mühürleyici, burun jel pedleri, CPAP yastıkları ve göz kalkanları gibi CPAP maskesi aksesuarları, kaçakları ve bunlarla ilişkili rahatsızlıkları en aza indirmeye yardımcı olacaktır.

Sorun yapan CPAP maskesi sizin için felaket değildir. Genellikle uygun olmayan bir boyut sorunudur. Fakat farklı sıkıntılarda olabilir sorunu bulana kadar denemeye devam edin, doktorunuzla ve tedarikçinizle irtibatta kalın.

Her seferinde bahsettiğimiz nokta burada da karşımıza çıkmakta. CPAP cihazı veya CPAP maskesi satın almakla firma ile aranızda ilişki bitmemektedir aksine daha yeni başlamaktadır. 

Aşağıdaki yazılara göz atmanız tavsiye ederim.

– CPAP Cihazı Alacağım Firmayı Nasıl Seçerim?

– CPAP Maskesi Uyku Pozisyonuna Göre Nasıl Seçilir?

– CPAP Maskesi Türleri Hakkında Kafa Karışıklığını Gidermek

– CPAP Cihazına Nasıl Uyum Sağlarım?